مسیر شروع خوانندگی کجاست و چگونه خواننده شویم؟
خوانندگی، عمل تولید اصوات موسیقایی با استفاده از صدای انسان است. تفاوت آن با سخن گفتن معمولی در ریتم و تونالیتهی آن است. کسی که آواز میخواند را خواننده یا وُکالیست مینامند. خوانندهها گونهای از موسیقی را اجرا میکنند که آواز نامیده میشود و ممکن است با همراهی یا بدون همراهی ساز باشد. مهارت در آواز خواندن تنها با صرف زمان، آموزش، کار و تمرین منظم ممکن میشود. خوانندگان حرفهای اغلب در یک ژانر موسیقایی بهخصوص فعالیت میکنند، مثلاً موسیقی کلاسیک یا راک، و زیر نظر معلمان و مربیانِ آواز آموزش میبینند. خوانندگی میتواند رسمی و یا غیررسمی، و همچنین میتواند از پیش آماده یا فیالبداهه باشد.
اصولی که باید در خوانندگی رعایت شود
- مراقبت از اصل صدا: مهمترین چیز در خوانندگی این است که تمرینهایی که برای آواز انجام میدهید به حنجرهی شما آسیب نرساند. یعنی مراقب صدای اصلی خود باشید.
- تأثیر هوا: در هوای خیلی خشک و گرم و هوای خیلی سرد، نباید تمرین آواز کرد.
- داد و فریاد: نباید داد و فریاد کرد، زیرا اثر داد و فریاد چند ساعت به صورت گرفتگی صدا باقی خواهد ماند. برای افراد عادی این گرفتگی صدایِ از ناشی داد و فریاد ممکن است دو الی سه روز طول بکشد اما برای کسی که خوانندگی میکند این اثر مخربتر است.
- اثر مخرب مشروبات الکلی: مصرف الکل تمرکز خواننده را از بین میبرد و به حنجره او آسیب میرساند.
- نوشیدنیهای سرد: نوشیدنیهای خنک نسبت به دود و الکل اثر مخرب کمتری دارند ولی بهتر است تا چند ساعت قبل از خواندن، مصرف شوند.
نکتهای در نگهداری از صدا: هیچگاه به دلیل گرفتگی صدا، سعی نکنید با تمرین و فشار آن را به حالت قبل برگردانید. بهترین کار استراحت و نخواندن است. حتی اگر آرام زمزمه کنید و بخوانید نیز مضر است.
جالب است بدانید تا زمانی که یاد نگرفتهاید چگونه از حنجرهی خود صدای مناسب خارج کنید نمیتوانید بفهمیدکه آیا استعداد خوانندگی دارید یا نه، بنابراین واقعاً باید به آموزش بها بدهید حتی اگر فکر میکنید استعدادی ندارید.
مراحل خواننده شدن
- تیمبر یا رنگ صدا در خوانندگی: نخستین و شاید بااهمیتترین مرحله برای کشف استعداد خوانندگی پیش از شرکت در دوره آموزش خوانندگی، درک رنگ صدایی خویشتن است. رنگ صدایی در واقع مشخصهی حنجره است که به کمک آن میتوانیم صدای افراد مختلف را از هم تشخیص دهیم. همانطور که ۱۶ میلیون رنگ مختلف در صفحه نمایشگر شما وجود دارد، بینهایت رنگ صدایی مختلف نیز میتواند در جهان وجود داشته باشد. پیش از هر چیز باید بدانید که شما قرار نیست با فشار آوردن به تارهای صوتی خود، سعی در تقلید صداهای رایج داشته باشید. بلکه برای کشف استعداد واقعیتان، باید تلاش کنید که رنگ صدایی خود را پیدا نمایید. اگر میپرسید چگونه خواننده شویم، بگذارید بگوییم در گام اول رنگ صدایی خود را بدون تقلید از هیچکس بیابید. جنس صدای شما میتواند شاخص مهمی برای خوانندهشدن باشد. این رنگ صدایی میتواند تعیینکنندهی سبک ترانههایی که میتوانید بخوانید نیز باشد.
- گسترهی صوتی حنجره: دومین گام پیش از شرکت در کلاس خوانندگی، درک صحیحی از گستره صدایی شماست. هر استادی در هر کلاسی پیش از آموزش خوانندگی نیاز دارد که گستره صوتی شما را بشناسد. برای درک بهتر گستره صوتی حنجره باید این را بدانید که موسیقی از ۷ نت اصلی تشکیل شده که به صورت دایرهای تکرار میشوند و در هر دوره تکرار، یک اکتاو بالاتر میروند. دقیقاً مانند یک راهپله گرد که در هر طبقه از ۷ پله تشکیل شده و طبقه به طبقه همان پلهها در همان موقعیت تکرار میشوند. در موسیقی به هر کدام از این طبقات، یک اکتاو میگویند. حال برای درک موضوع، باید بدانید که حنجرهی هر نفر نمیتواند در تمامی این گستره بیپایان عمل کند و به طور معمول یک حنجره بین ۱.۵ تا ۲ اکتاو نت را میتواند بدون فشار آوردن ادا کند؛ این بازه صوتی کدام طبقات از این ساختمان ۱۱ طبقه را دربر میگیرد؟ برای اینکه راحتتر بتوان این اندازهگیریها را انجام داد، گسترهی صوتی به ۴ دسته اصلی تقسیم شده است که شامل: باس، تنور، آلتو و سوپرانو میشود. این دستهبندی از بمترین صداها که متعلق به مردان است تا زیرترین صداها که برای زنان است، دستهبندی میشود. مردان معمولاً دارای صداهایی در گستره صوتی باس یا تنور هستند و زنان نیز گستره صوتی آلتو و سوپرانو را دربر میگیرند. البته دستهبندیهای دیگری نیز بینابین این دستهبندیها وجود دارند؛ اما دستههای اصلی همین ۴ دسته هستند. برای اینکه بدانیم چگونه خواننده شویم، اول باید برای تست صدا نزد یک استاد خواننده یا استاد سلفژ و همراه با سازی مانند پیانو برویم و نتهای بم و زیر حنجره خود را بخوانیم تا با توجه به نتهایی که صحیح خوانده شد، گستره صوتی حنجره مشخص شود.